Całkiem niedawno Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne wydało dwie książki pod tym samym tytułem „Jesteś kimś więcej, niż myślisz”. Jedna z nich napisana przez Glenna Schiraldi skierowana jest do osób dorosłych, a druga napisana przez Lisę Schab – do nastolatków. Polecam obie pozycje!
Wpis “Jesteś kimś więcej, niż myślisz – recenzja książki” możesz wysłuchać także jako podcastu “Możesz Myśleć Inaczej“:
Tak, jak mówiłam w 19. Odcinku podcastu „Możesz Myśleć Inaczej” i pisałam we wpisie „Jak zbudować poczucie własnej wartości?”, świetną metaforą budowania poczucia własnej wartości jest pielęgnacja ogrodu. Nie wystarczy zdać się na przypadek i oczekiwać, że osiągniemy niesamowite rezultaty. Piękny ogród nie jest dziełem przypadku, ale wytrwałej i czasem ciężkiej pracy. Jego wygląd jest też zależny od wielu czynników. Podobnie jest z poczuciem własnej wartości. Ale jeśli zdecydujemy się tę pracę wykonać, to efekty mogą być naprawdę niesamowite!
Jak pomóc sobie w budowaniu poczucia własnej wartości? Sięgnij do książek “Jesteś kimś więcej, niż myślisz”!
Obie książki „Jesteś kimś więcej, niż myślisz” zostały opracowane jako skuteczny program budowania poczucia własnej wartości zgodnie z podejściem psychologii poznawczo-behawioralnej. Zawierają ćwiczenia do pracy własnej, dzięki którym odkryjesz swoją wrodzoną wartość i spojrzysz na siebie z łagodną życzliwością i współczuciem. Ale tylko wtedy, gdy naprawdę przerobisz te ćwiczenia, a nie tylko o nich przeczytasz! Wszystko zatem zależy od ciebie!
Zastanów się, jak teraz wygląda Twoje poczucie własnej wartości
Glenn Schiraldi już na początku książki proponuje wypełnienie kwestionariusza, który pomoże ci ocenić, jak teraz wygląda twoje poczucie własnej wartości. Warto od niego zacząć, bo dzięki temu uświadomisz sobie też swoje cele. Ten kwestionariusz przypomina mapę, która ma ułatwić poruszanie się po nieznanym terenie. Dowiesz się, gdzie jesteś i dokąd chcesz dojść.
Poniższy kwestionariusz znajdziesz też w książce Glenna Schiraldi’ego. Najlepiej będzie, jeśli go wydrukujesz i wypełnisz. To, co piszemy ma zupełnie inną wartość niż ćwiczenia, które robimy tylko „w głowie”. Odpręż się i wypełnij ten kwestionariusz, bądź ze sobą szczery/-a:
W zdrowym ciele – zdrowy duch
Mówiłam o tym więcej w 19. odcinku podcastu „Możesz Myśleć Inaczej”. Warto jednak przypomnieć, że ciało i umysł są ze sobą powiązane i jeśli chcesz czuć się dobrze psychicznie, to koniecznie zadbaj o swoje ciało! Podstawą zdrowego funkcjonowania są aktywność fizyczna, regularny i dobry jakościowo sen, prawidłowe odżywianie i oddychanie oraz pielęgnacja ciała.
Te informacje również znajdziesz w książkach „Jesteś kimś więcej, niż myślisz”, a ja mówiłam o nich z moimi gośćmi tutaj:
Czym jest poczucie własnej wartości?
Poczucie własnej wartości to realistyczna i doceniająca opinia o samym sobie. „Osoby mające poczucie własnej wartości nie postrzegają siebie ani jako nadludzi, ani jako podludzi. Znając swoje wady i niedoskonałości, są zadowolone z tego, kim są – przyjmują to ze spokojem, a owo poczucie jest w nich głęboko zakorzenione. Są jak przyjaciele, którzy dobrze cię znają i lubią mimo wszystko, gdyż obok niedoskonałości potrafią dostrzec dobro, wybitność i potencjał.” napisał w książce “Jesteś kimś więcej, niż myślisz” Glenn Schiraldi.
Czym jest samoakceptacja?
Samoakceptacja jest bardzo związana z poczuciem własnej wartości. Polega na wierze w siebie przy jednoczesnym przychylnym podejściu. Oznacza, że znasz swoje słabości i chcesz nad nimi pracować i jednocześnie akceptujesz siebie. Możesz powiedzieć do siebie „Uznaję swoje wady. Kocham siebie, choć niekoniecznie wszystkie swoje zachowania. Kiedy poprawię swoje zachowanie, będę się czuć dobrze ze sobą i tym, co robię”.
Jak budować poczucie własnej wartości wg książki „Jesteś kimś więcej, niż myślisz?
Zgodnie z koncepcją Glenna Schiraldi, poczucie własnej wartości bazuje na trzech kolejnych czynnikach: bezwarunkowej wartości, bezwarunkowej miłości i wzrastaniu, czyli podążaniu w wybranym przez siebie kierunku. Poniżej omówię te trzy składniki i podam ćwiczenia, które mi bardzo się spodobały po lekturze tej książki.
Czym jest bezwarunkowa wartość?
Jest to przekonanie o tym, że każdy człowiek jest ważny i wartościowy jako osoba, ponieważ jest wyjątkowy i cenny tak samo, jak każda inna istota ludzka. Często mówimy, że o wartości człowieka decydują jego czyny, wartość rynkowa, czyli stan posiadania. Nie da się jednak zbudować swojej podstawowej wartości na osobistych dokonaniach, ani na czynnikach zewnętrznych. Dlatego też często ludzie, którzy oceniani są przez innych jako ludzie sukcesu, bywają nieszczęśliwi…
Jak ćwiczyć bezwarunkową wartość zgodnie z książką „Jesteś kimś więcej, niż myślisz”?
1. Traktuj siebie jak cenny diament
Możesz wyobrażać sobie i zacząć traktować siebie, jak cenny diament, który jest piękny, ale ma nieuniknione skazy. Możesz też zacząć postrzegać te skazy, jako obszary o największym potencjale rozwoju i cieszyć się wyzwaniem, które przed tobą stoi.
2. Zmień perspektywę
Możesz też wyobrazić sobie, że jesteś częściowo sparaliżowany/-a. Jak mógłbyś/-aś wtedy potwierdzić swoją wartość lub jej doświadczyć? Możesz pomyśleć wtedy, że możesz przekazywać swoją miłość spojrzeniem, możesz nauczyć się pozwalać innym, by ci pomagali i cieszyć się z tego, itd. Ta perspektywa pokazuje, że czyny, dokonania, zasoby wcale nie są najważniejsze!
3. Myśl i mów o sobie dobrze
Możesz też zacząć myśleć o sobie pozytywnie! Większość ludzi poświęca zbyt wiele czasu, by skupiać się na wszystkich swoich niedoskonałościach. Z resztą tak zbudowany jest nasz mózg – łatwiej przychodzi mu dostrzeganie wad, niż zalet. Badania wyraźnie wskazują, że osoby z poczuciem własnej wartości myślą i mówią do siebie inaczej, niż te z niskim poczuciem własnej wartości. Przyjrzyj się temu, jak do siebie mówisz! W przypadku niepowodzenia mówisz do siebie: „Co jest ze mną nie tak?! Powinienem to wiedzieć! Dlaczego jestem taki głupi?!”. Czy raczej mówisz: „To było trudne i miałem dużo rzeczy na głowie. Następnym razem przygotuję się lepiej!”. Ostra krytyka zdecydowanie obniża twoją wartość, więc zacznij do siebie mówić dobrze!
4. Technika “Mimo wszystko”
Zacznij stosować technikę „mimo wszystko”. Osoby, które nie lubią siebie, często stosują technikę „ponieważ ….., to ….”, np. „ponieważ jestem gruby, to nie zasługuję na miłość”. Ten sposób myślenia i mówienia zdecydowanie osłabia poczucie własnej wartości. Zacznij stosować technikę: „chociaż …, to mimo wszystko …”, np. „chociaż zawaliłem ten projekt, to mimo wszystko jestem wartościowym człowiekiem”, „chociaż mam nadwagę, to mimo wszystko można mnie kochać i ja mogę kochać”.
Więcej ćwiczeń oczywiście znajdziesz w książce “Jesteś kimś więcej, niż myślisz“!
Czym jest bezwarunkowa miłość?
Bezwarunkowa miłość to kolejny element budowania poczucia własnej wartości wg koncepcji Glenna Schiraldiego. Jest to uczucie, którego doświadczamy. To także postawa, gdy chcemy wszystkiego, co najlepsze dla osoby, którą kochamy (czyli dla innych i dla siebie). Jest to także decyzja i zobowiązanie, które codziennie podejmujemy, mimo przeciwności. Bezwarunkowa miłość to także umiejętność, której można się nauczyć. Stanowi ona podstawę skutecznego radzenia sobie ze stresem, jest fundamentem zdrowia psychicznego i własnej wartości.
Jak ćwiczyć bezwarunkową miłość zgodnie z książką “Jesteś kimś więcej niż myślisz”?
1. Szukaj cech, które w sobie lubisz
Nawet, jeśli w dzieciństwie nie doświadczyliśmy bezwarunkowej miłości, to nie warto tracić czasu na opłakiwanie tej utraconej miłości. „Oskarżenia sprawiają, że tkwisz w pułapce przeszłości, i utwierdzają cię w poczuciu, że jesteś bezbronną ofiarą”. Miło jest być przez kogoś kochanym, ale inni ludzie nigdy nie zagwarantują ci idealnie bezwarunkowej miłości. Dlatego warto zacząć od kochania samego siebie. Zacznij od szukania cech, które w sobie lubisz. Możesz skorzystać z przygotowanego arkusza, który również pochodzi z książki Glenna Schiraldiego „Jesteś kimś więcej, niż myślisz”:
Gdy już skorzystasz z powyższej listy, koniecznie stwórz własną! Napisz ją w pierwszej osobie, czyli „Jestem …”, „Lubię w sobie ….”. Możesz taką listę powiesić w widocznym miejscu, albo w takim, do którego tylko ty masz dostęp. Ważne by często do niej zaglądać!
2. Zacznij doceniać swoje ciało
Nie chodzi o wygląd zewnętrzny, którego znaczenie w dzisiejszych czasach jest przeceniane, ale o docenianie cudów, które codziennie dzieją się w naszym ciele, często bez udziału naszej świadomości! Każde nowe życie jest niesamowitym cudem – w chwili poczęcia plemnik i komórka jajowa łączą się ze sobą i na skutek wielu podziałów powstaje nowy i niepowtarzalny człowiek. Nie ma na świecie drugiego takiego samego egzemplarza jak Ty!
Codziennie twoje serce ożywia każdą komórkę twojego ciała, a jest ich około 75 bilionów! Serce przepompowuje codziennie 7,5 tysiąca litrów krwi, kurcząc się i rozkurczając 2,5 miliarda razy w ciągu życia! Twoje kości są mocniejsze niż stal, twoja dłoń może wykonywać nieskończenie wiele czynności! Jeden twój krok wymaga zaangażowania około dwustu mięśni! Dzięki swoim zmysłom możesz smakować potrawy, słyszeć dźwięki rozmów czy śpiew ptaków, oglądać chmury płynące po niebie, czuć powiew wiatru na twarzy, itd. Posiadasz fenomenalny układ obronny przed milionami drobnoustrojów. Wszystkimi tymi niezliczonymi i złożonymi czynnościami zawiaduje twój mózg.
Ta krótka refleksja nad złożonością i wspaniałością ciała pomaga je docenić w zdrowy sposób! Nie chodzi o to, jak wyglądasz – jesteś cudem po prostu!
3. Uśmiechaj się do siebie w lustrze
Bezwarunkową miłość możesz także ćwiczyć poprzez życzliwe patrzenie na siebie w lustrze i uśmiechanie się do siebie. Codziennie spójrz sobie w oczy z miłością. Przyjrzyj się sobie wykazując prawdziwe zrozumienie i uczucie. Tak, jakbyś patrzył/-a na swojego najlepszego przyjaciela!
4. Praktykuj samowspółczucie
Samowspółczucie to życzliwy stosunek do siebie, który przynosi wiele różnych korzyści. To traktowanie siebie jak traktowalibyśmy życzliwego przyjaciela. Kristin Neff, która jest czołową badaczką samowspółczucia, twierdzi, że składają się na nie 3 elementy: uważna świadomość przykrych emocji, poczucie jedności z całą ludzkością oraz okazywanie sobie życzliwości i wsparcia. Samokrytycyzm wobec siebie zastępujemy współczuciem dla siebie. Zamiast tłumić ból, co wydłuża czas, jaki poświęcamy, aby o nim myśleć, uznajemy, że on jest i jest ważny w tym momencie, przyjmujemy go. Dzięki temu, co jest zaskakujące dla wielu osób, zaczyna on słabnąć. Samowspółczucie nie ma nic wspólnego z użalaniem się nad sobą, ani unikaniem brania odpowiedzialności.
Możesz skorzystać z poniższych przykładów zdań:
Więcej ćwiczeń oczywiście znajdziesz w książce “Jesteś kimś więcej, niż myślisz“!
Czym jest wzrastanie?
Wzrastanie, wg koncepcji Glenna Schiraldiego, to rozwijanie cech, które istnieją w formie zalążkowej, czyli własnych zdolności i potencjału. Rozwijając swoje zdolności, pokazujemy, że kochamy siebie, a dzieląc się nimi, okazujemy miłość innym. Wzrastanie jest następstwem bezwarunkowej wartości i bezwarunkowej miłości – gdy ich nie ma, sukcesy i osiągnięcia rzadko dają poczucie własnej wartości. Wzrastanie jest kierunkiem i procesem, a nie rezultatem (nie chodzi w nim o kompetencje do odhaczenia). Oznacza zdrową przyjemność z rozwoju, która sprawia, że bardziej cieszymy się życiem.
Jak ćwiczyć wzrastanie zgodnie z książką “Jesteś kimś więcej, niż myślisz”?
1. Rozwijaj atrakcyjne cechy
Zastanów się, jakie cechy zwiększają atrakcyjność człowieka. Joyce Brothers stworzył listę takich cech u osób starszych uznawanych za atrakcyjne i pociągające. Poniżej znajdziesz je na karcie, którą możesz wydrukować i wypełnić. Możesz też stworzyć własną listę takich cech, które chcesz w sobie rozwijać!
2. Ćwicz wybaczanie
Przebaczanie prowadzi do poprawy zdrowia, wzmocnienia poczucia własnej wartości i lepszej pracy serca. Nie oznacza ono minimalizowania wyrządzonej krzywdy, ani ignorowania złości, ani przyzwolenia na dalsze krzywdzenie, ani zapomnienia o tym, co się stało. Wybaczanie to dobrowolny proces, w którym chodzi o otwarcie serca, które do tej pory pozostawało zamknięte przez nagromadzoną złość. To zastąpienie nienawiści miłością. Jest oznaką wewnętrznej siły, która nie zależy od zachowań innych ludzi – jest naszym wyborem. Możesz opisać sytuacje, które cię spotkały, opisać swój żal, wyrazić przeprosiny lub zobowiązać się do wybaczenia, itd.
3. Rób rzeczy, które sprawiają ci przyjemność
Stwórz własną listę przyjemności, dla których warto żyć. Często, gdy mamy mało czasu, to zaczynamy rezygnować z zajęć, które sprawiają nam przyjemność. W rezultacie z powodu stresu i braku przyjemności obniża się nasz nastrój, maleje poczucie własnej wartości i wiara, że jeszcze coś może być przyjemne… Dlatego nie zapominaj o przyjemnościach! Mogą to być rzeczy, które robimy wraz z innymi ludźmi (np. wyjście z przyjacielem na obiad, do klubu, zaproszenie przyjaciół, zadzwonienie do kogoś, itd.) lub zadania, które sprawiają, że czujemy się zdolni, troskliwi, przydatni (np. odwiedziny chorej osoby, udzielenie komuś pomocy, nauczenie się czegoś nowego, itd.) lub rzeczy przyjemne z natury (np. słuchanie muzyki, śmianie się, zjedzenie dobrego posiłku, przebywanie na świeżym powietrzu, itd.). Stwórz własną listę przyjemności!
Więcej ćwiczeń oczywiście znajdziesz w książce “Jesteś kimś więcej, niż myślisz“!
Z całego serca polecam ci lekturę książki „Jesteś kimś więcej niż myślisz” Glenna Schiraldiego, a także tej skierowanej dla nastolatków Lisy Schab. Znajdziesz w nich mnóstwo praktycznych ćwiczeń i list kontrolnych, które możesz wypełnić! Pamiętaj, że samo przeczytanie książek nie wystarczy – ważna jest praktyka i zastosowanie opisanych ćwiczeń w życiu! Dopiero wtedy zbudujesz zdrowe poczucie własnej wartości! Pamiętaj, że ten proces wymaga czasu! Ale warto!!!
Polecane książki:
